Sağlık harcamalarının sağlık göstergeleri üzerine etkisinin panel veri analizi: OECD ülkeleri örneği
Yükleniyor...
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmanın amacı, 36 OECD ülkesinin 2000-2019 yıllarına ait veriler ile kapsamında sağlık harcamalarının sağlık göstergeleri üzerine etkisini incelemektir. Çalışmada bağımlı değişkenler; doğuşta beklenen yaşam süresi, anne ölüm oranı, bebek ölüm hızı, önlenebilir ölüm oranı ve kaybedilen potansiyel yaşam yılları olarak belirlenmiştir. Çalışmanın bağımsız değişkenleri ise sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payı, kişi başına özel sağlık harcamaları ve kişi başına sağlık harcamaları olarak belirlenmiştir. Araştırmanın verileri, OECD.Stat veri tabanından elde edilmiştir. Verilerinin analizinde Panel ARDL yöntemi kullanılmıştır. Analizler sonucunda; doğuşta beklenen yaşam süresi, bebek ölüm hızı ve kaybedilen potansiyel yaşam yıllarına ait modellerin uzun ve kısa dönemdeki tüm değişkenleri istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Anne ölüm oranı ve önlenebilir ölüm oranı değişkenleri ise uzun dönemdeki tüm değişkenlerde anlamlı bir sonuç verirken, kısa dönemde sadece sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payı istatistiksel olarak anlamlı bir sonuç vermiştir (p<0,05). Doğuşta beklenen yaşam süresinin uzun dönem katsayılarında, kişi başına özel sağlık harcamaları ve kişi başına sağlık harcamaları pozitif yönlü etki ederken, kısa dönemde sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payı pozitif yönlü etki etmektedir. Anne ölüm oranı değişkeninin uzun dönem katsayısı sonuçlarında ise sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payı ve kişi başına sağlık harcamaları negatif yönde etki etmekte ve kısa dönemde negatif yönlü bir değişken bulunmamaktadır. Bebek ölüm hızı değişkeninin uzun dönemdeki sonuçlarına göre sadece sağlık harcamalarının GSYİH içindeki payının negatif yönde bir etkisi bulunurken, kısa dönemde kişi başına özel sağlık harcamaları ve kişi başına sağlık harcamaları negatif yönlü bir etkiye sahiptir. Önlenebilir ölüm oranına ait modele göre, uzun dönem katsayılarında kişi başına sağlık harcamaları ve kişi başına özel sağlık harcamaları negatif bir etkiye sahip iken, kısa dönem katsayılarında negatif yönlü bir değişken bulunmamaktadır. Kaybedilen potansiyel yaşam yılları değişkeninin uzun dönem katsayısı sonuçlarına göre, kişi başına özel sağlık harcamaları ve kişi başına sağlık harcamaları negatif yönde etki etmekte ve kısa dönemde sadece kişi başına sağlık harcamaları negatif yönlü etki etmektedir. Çalışma sonucunda, sağlık harcamalarının sağlık göstergeleri üzerindeki etkisinin değişken olduğu görülmüştür. Daha açık bir ifade ile sağlık harcamaları değişkenleri uzun ve kısa dönem olmasına, değişkenlerin türüne göre sağlık göstergelerini olumlu ya da olumsuz yönde etkilemiştir. Belirlenen bu etkilerin izlenmesi ve bu doğrultuda sağlık politikalarının geliştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.
The aim of this study is to examine the effect of health expenditures on health indicators within the scope of the data of 36 OECD countries for the years 2000-2019. The data of the research were obtained from the OECD.Stat database. Panel ARDL method was used in the analysis of the data. The dependent variables in the study were determined as follows; life expectancy at birth, maternal mortality rate, infant mortality rate, preventable death rate and potential life years lost. The independent variables of the study were determined as the share of health expenditures in GDP, private health expenditures per capita and per capita health expenditures. As a result of the analysis; All long-term and short-term variables of the models of life expectancy at birth, infant mortality rates and potential years of life lost were found to be statistically significant. While maternal mortality rate and preventable death rate variables gave a significant result in all variables in the long term, only the GDP share of health expenditures gave a statistically significant result in the short term (p<0.05). While private health expenditures per capita and per capita health expenditures have a positive effect on the long-term coefficients of life expectancy at birth, the share of health expenditures in GDP has a positive effect in the short term. In the long-term coefficient results of the maternal mortality variable, the share of health expenditures in GDP and per capita health expenditures have a negative effect and there is no negative variable in the short run. According to the long-term results of the infant mortality rate variable, only the share of GDP in health expenditures has a negative effect, while private health expenditures per capita and health expenditures per capita have a negative effect in the short term. According to the model of preventable death rate, while per capita health expenditures and per capita private health expenditures have a negative effect on the long-term coefficients, there is no negative variable in the short-term coefficients. According to the results of the long-term coefficient of the lost potential life years variable, per capita private health expenditures and per capita health expenditures have a negative effect, and only per capita health expenditures have a negative effect in the short run. As a result of the study, it was seen that the effect of health expenditures on health indicators was variable. To put it more clearly, health expenditures have affected health indicators positively or negatively, depending on whether they are long or short-term, and depending on the type of variables. It is thought that these effects should be monitored and health policies should be developed in this direction.
The aim of this study is to examine the effect of health expenditures on health indicators within the scope of the data of 36 OECD countries for the years 2000-2019. The data of the research were obtained from the OECD.Stat database. Panel ARDL method was used in the analysis of the data. The dependent variables in the study were determined as follows; life expectancy at birth, maternal mortality rate, infant mortality rate, preventable death rate and potential life years lost. The independent variables of the study were determined as the share of health expenditures in GDP, private health expenditures per capita and per capita health expenditures. As a result of the analysis; All long-term and short-term variables of the models of life expectancy at birth, infant mortality rates and potential years of life lost were found to be statistically significant. While maternal mortality rate and preventable death rate variables gave a significant result in all variables in the long term, only the GDP share of health expenditures gave a statistically significant result in the short term (p<0.05). While private health expenditures per capita and per capita health expenditures have a positive effect on the long-term coefficients of life expectancy at birth, the share of health expenditures in GDP has a positive effect in the short term. In the long-term coefficient results of the maternal mortality variable, the share of health expenditures in GDP and per capita health expenditures have a negative effect and there is no negative variable in the short run. According to the long-term results of the infant mortality rate variable, only the share of GDP in health expenditures has a negative effect, while private health expenditures per capita and health expenditures per capita have a negative effect in the short term. According to the model of preventable death rate, while per capita health expenditures and per capita private health expenditures have a negative effect on the long-term coefficients, there is no negative variable in the short-term coefficients. According to the results of the long-term coefficient of the lost potential life years variable, per capita private health expenditures and per capita health expenditures have a negative effect, and only per capita health expenditures have a negative effect in the short run. As a result of the study, it was seen that the effect of health expenditures on health indicators was variable. To put it more clearly, health expenditures have affected health indicators positively or negatively, depending on whether they are long or short-term, and depending on the type of variables. It is thought that these effects should be monitored and health policies should be developed in this direction.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sağlık harcamaları, Sağlık göstergeleri, OECD ülkeleri, Panel ARDL, Health expenditures, Health indicators, OECD counties, Panel data analysis
