Sağlık hizmetleri çıktı göstergelerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve bölgeler arası performans karşılaştırması
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İzmir Bakırçay Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sağlık hizmetleri sunucuları; kısıtlı kaynaklara rağmen sürekli artan talepleri, kaliteden ödün vermeden karşılamaya çalışırken, faaliyetlerinin tamamında, periyodik performans değerlendirmeleri yaparak, etkinlik ve verimliliklerini değerlendirmek zorundadırlar. Performans değerlendirmelerinde girdi ve çıktı miktarları temel alınan en önemli unsurlarıdır. Girdi ve çıktı değişkenlerinin belirlenmesi; önemli olduğu kadar, zor olduğu da belirtilmektedir. Çıktılar üzerinde etkisi olan bütün girdilerin ve kaynakların sonuçlara dönüştürülmesinde etkisi olan tüm çevresel faktörlerin araştırmaya dahil edilmesi gerekmektedir (Thanassoulis, 2003). Bölgeler arası ekonomik ve sosyal farkların tespit edilerek, telafi edilmesi gereken farkların giderilmesine yardımcı uygun politikalar geliştirilebilmesi için politika yapıcılara fikir vermesi ve bölgesel kalkınmaya katkıda bulunması bakımından bölgeler arası karşılaştırmaların yapıldığı çalışmalar önemsenmektedir (Kayalak ve Kiper, 2006). Bu çalışmanın amacı; sağlık hizmetleri çıktılarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve Türkiye sağlık hizmetleri performansının İBBS-1 düzeyinde ölçülerek karşılaştırmalar yapılmasıdır. Türkiye'nin sağlık hizmetlerinde önde gelen yapının Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastaneler olması nedeniyle bu hastanelere ait veriler de ayrıca bölgesel olarak değerlendirilerek karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma verileri T.C. Sağlık Bakanlığı sağlık istatistikleri yıllıkları 2011-2020 yılları arasında yayınlanan raporlarından elde edilmiştir. Elde edilen veriler, sağlık hizmetlerinin performans ölçümünde sıklıkla tercih edilen veri zarflama analizi (VZA) metodu ile analiz edilerek bulgular değerlendirilmiştir. Çalışma bulgularına göre; sağlık hizmetleri çıktılarını etkileyen başlıca faktörler sağlık hizmetlerinin doğal girdilerinin yanı sıra demografik yapı, ekonomik koşullar, gelişen teknolojiler, toplumun beslenme alışkanlıkları ve alkol, tütün vb. zararlı madde kullanımları olarak sıralanabilmektedir. Skor tabloları 10 yıllık analiz sonuçları değerlendirildiğinde; tüm hastaneleri kapsayan verilere göre, tüm bölgelerin en düşük ortalaması 2011 yılında %89 olarak tespit edilmiştir. Bu oranın, her yıl artarak, 2020 yılında %98'e yükseldiği görülmektedir. Diğer taraftan; Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneleri kapsayan verilerin değerlendirilmesinde, tüm bölgelerin en düşük ortalaması yine 2011 yılında %70 olarak bulunurken, yine bu oranın da her yıl artarak, 2020 yılında %89'a yükseldiği görülmektedir. Etkin olmayan karar verme birimlerinin (KVB) girdilerinde genel olarak atıl bir kapasiteden bahsetmek mümkündür. Bu çalışma çerçevesindeki bulgularla; Sağlık Bakanlığı hastanelerine kaynak tahsisi için, üniversite ve özel hastane verilerinin de değerlendirilerek, bölgelerin ihtiyaçları doğrultusunda yatırım ve istihdam sağlanmasının, bölgelerin etkinliğinde ve verimliliğinde olumlu sonuçlar elde edilmesine katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Healthcare providers; while trying to meet the ever-increasing demands despite limited resources without sacrificing quality, they have to evaluate their productivity and efficiency by making periodic performance evaluations in all of their activities. Input and output quantities are the most important elements based on performance evaluations. Determination of input and output variables; it is stated that although it is important, it is also difficult. All inputs that have an impact on the outputs and all environmental factors that have an impact on the transformation of resources into results should be included in the research (Thanassoulis, 2003). Studies in which interregional comparisons are made are considered important in order to identify the economic and social differences between regions and to give ideas to policy makers in order to develop appropriate policies to help eliminate the differences that need to be compensated and to contribute to regional development (Kayalak and Kiper, 2006). The purpose of this study; the aim is to determine the factors affecting health care outcomes and to make comparisons by measuring Turkey's health care performance at the NUTS-1 level. Since the leading structure in Turkey's health services is the hospitals affiliated with the Ministry of Health, the data of these hospitals were also evaluated regionally and comparisons were made. Study data obtained from the health statistics annual reports of the T.R. Ministry of Health were from the reports published between 2011 and 2020. The data obtained were analyzed with the data envelopment analysis (DEA) method, which is frequently preferred in performance measurement of health services, and the findings were evaluated. According to the study findings; the main factors affecting the outcomes of health services are the natural inputs of health services, as well as demographic structure, economic conditions, developing technologies, nutritional habits of the society and alcohol, tobacco, etc. can be listed as harmful substance use. When the 10-year analysis results of the score tables are evaluated; according to data covering all hospitals, the lowest average of all regions was found to be 89% in 2011. It is seen that this rate increases every year, reaching 98% in 2020. On the other hand; in the evaluation of data covering hospitals affiliated with the Ministry of Health, the lowest average of all regions was found to be 70% in 2011, and it is seen that this rate increases every year, reaching 89% in 2020. It is possible to talk about an idle capacity in general in the inputs of inefficient decision-making units (DMU). With the findings within the framework of this study; in order to allocate resources to the hospitals of the Ministry of Health, it is envisaged that university and private hospital data will be evaluated, and providing investment and employment in line with the needs of the regions will contribute to achieving positive results in the productivity and efficiency of the regions.
Healthcare providers; while trying to meet the ever-increasing demands despite limited resources without sacrificing quality, they have to evaluate their productivity and efficiency by making periodic performance evaluations in all of their activities. Input and output quantities are the most important elements based on performance evaluations. Determination of input and output variables; it is stated that although it is important, it is also difficult. All inputs that have an impact on the outputs and all environmental factors that have an impact on the transformation of resources into results should be included in the research (Thanassoulis, 2003). Studies in which interregional comparisons are made are considered important in order to identify the economic and social differences between regions and to give ideas to policy makers in order to develop appropriate policies to help eliminate the differences that need to be compensated and to contribute to regional development (Kayalak and Kiper, 2006). The purpose of this study; the aim is to determine the factors affecting health care outcomes and to make comparisons by measuring Turkey's health care performance at the NUTS-1 level. Since the leading structure in Turkey's health services is the hospitals affiliated with the Ministry of Health, the data of these hospitals were also evaluated regionally and comparisons were made. Study data obtained from the health statistics annual reports of the T.R. Ministry of Health were from the reports published between 2011 and 2020. The data obtained were analyzed with the data envelopment analysis (DEA) method, which is frequently preferred in performance measurement of health services, and the findings were evaluated. According to the study findings; the main factors affecting the outcomes of health services are the natural inputs of health services, as well as demographic structure, economic conditions, developing technologies, nutritional habits of the society and alcohol, tobacco, etc. can be listed as harmful substance use. When the 10-year analysis results of the score tables are evaluated; according to data covering all hospitals, the lowest average of all regions was found to be 89% in 2011. It is seen that this rate increases every year, reaching 98% in 2020. On the other hand; in the evaluation of data covering hospitals affiliated with the Ministry of Health, the lowest average of all regions was found to be 70% in 2011, and it is seen that this rate increases every year, reaching 89% in 2020. It is possible to talk about an idle capacity in general in the inputs of inefficient decision-making units (DMU). With the findings within the framework of this study; in order to allocate resources to the hospitals of the Ministry of Health, it is envisaged that university and private hospital data will be evaluated, and providing investment and employment in line with the needs of the regions will contribute to achieving positive results in the productivity and efficiency of the regions.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
