Çocukluk çağı travmaları ve duygusal yeme arasındaki ilişkinin incelenmesi: Öz tiksinme, öz şefkat ve şefkat korkusunun bu ilişkideki rolü
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İzmir Bakırçay Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Yeme bozuklukları günümüzün oldukça yaygın psikolojik rahatsızlıklardan biridir. DSM-5'te herhangi bir yeme bozukluğu kategorisinde olmamakla birlikte duygusal yeme davranışı da yaygınlığı ve yeme davranışındaki işlevselliği bozucu etkileri bakımından ilgili alan yazında giderek artan bir öneme sahip kavramların başında gelmektedir. Yeme davranışındaki bir bozulmaya işaret eden duygusal yeme, bireylerin özellikle olumsuz duygular yaşadıklarında bir başa çıkma mekanizması olarak yeme davranışı göstermeleri ile kendini gösterir. Duygusal yemenin ilişkili olduğu faktörlere bakıldığında bunlardan biri çocukluk çağında yaşanan olumsuz deneyimler olarak ön plana çıkmaktadır. Alan yazın incelendiğinde çocukluk çağında travma yaşamanın bireylerde yetişkinliğe uzanan problemlere sebep olabildiği ayrıca bu travmaların bireylerde öz tiksinme, öz şefkat ve şefkat korkusu gibi bazı duygularla ilişkili olduğu görülmektedir. Bu araştırmada çocukluk çağı travmaları ile duygusal yeme arasındaki ilişkide öz şefkat ve şefkat korkusunun aracı, öz tiksinmenin düzenleyici rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda sosyal medya aracılığıyla 18-65 yaş arasında toplam 536 katılımcıya ulaşılmıştır. Katılımcılar sırasıyla Demografik Bilgi Formu, Türkçe Duygusal Yeme Ölçeği, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Öz Tiksinme Ölçeği- Revize Edilmiş Formu, Şefkat Korkusu Ölçeği ve Öz Anlayış Ölçeği'ni doldurmuşlardır. Araştırmanın asıl amacı olan aracılık ve düzenleyicilik analizleri için Hayes (2018) tarafından geliştirilen SPSS programına uyumlu PROCESS Macro eklentisinin Model 5 başlıklı modeli kullanılmıştır. Aracı ve düzenleyici etkiler, %95 güven aralığında (GA) 5000 önyükleme (bootstrapping) yapılarak test edilmiştir. Analizlerin sonucunda öz tiksinmenin düzenleyici etkisi ve bu etkide öz şefkatin dolaylı etkisi (aracı rolü) anlamlı çıkmıştır. İkinci çalışmada da şefkat korkusunun aracı ve öz tiksinmenin düzenleyici rolüne bakılmıştır ve anlamlı sonuç bulunmuştur. Çocukluk çağı travmaları ile duygusal yeme ilişkisinde öz tiksinmenin düzenleyici etkisi ve bu etkide şefkat korkusunun dolaylı etkisi (aracı rolü) anlamlı bulunmuştur. Söz konusu tez çalışmasında değişkenler arasındaki korelasyonlar ve betimsel bulgulara da yer verilmiş olup tüm sonuçlar alan yazın ışığında tartışılmıştır.
Eating disorders are among the most prevalent psychological disorders today. Although emotional eating is not categorized as a specific eating disorder in the DSM-5, it is increasingly recognized in the literature for its prevalence and its disruptive effects on the functionality of eating behavior. Emotional eating, which indicates a disturbance in eating behavior, is characterized by individuals using food as a coping mechanism, particularly when experiencing negative emotions. One of the factors associated with emotional eating is adverse experiences during childhood. A review of the literature reveals that childhood trauma can lead to problems extending into adulthood, and these traumas are related to emotions such as self-disgust, self-compassion, and fear of compassion. This study aims to examine the mediating role of self-compassion and fear of compassion, as well as the moderating role of self-disgust, in the relationship between childhood trauma and emotional eating. To this end, a total of 536 participants aged 18-65 were recruited through social media. The participants completed the Demographic Information Form, the Turkish Emotional Eating Scale, the Childhood Trauma Questionnaire, the Self-Disgust Scale - Revised, the Fear of Compassion Scale, and the Self-Compassion Scale, in that order. For the mediation and moderation analyses, which are the primary focus of this research, Model 5 of the PROCESS Macro extension for SPSS, developed by Hayes (2018), was used. The mediating and moderating effects were tested using 5,000 bootstrapped samples within a 95% confidence interval (CI). The analyses revealed that the moderating effect of self-disgust and the indirect effect (mediating role) of self-compassion in this relationship were significant. In a second study, the mediating role of fear of compassion and the moderating role of self-disgust were also examined, and significant results were found. The moderating effect of self-disgust and the indirect effect (mediating role) of fear of compassion were found to be significant in the relationship between childhood trauma and emotional eating. The thesis also includes correlations and descriptive findings related to the variables, and all results are discussed in the light of the existing literature.
Eating disorders are among the most prevalent psychological disorders today. Although emotional eating is not categorized as a specific eating disorder in the DSM-5, it is increasingly recognized in the literature for its prevalence and its disruptive effects on the functionality of eating behavior. Emotional eating, which indicates a disturbance in eating behavior, is characterized by individuals using food as a coping mechanism, particularly when experiencing negative emotions. One of the factors associated with emotional eating is adverse experiences during childhood. A review of the literature reveals that childhood trauma can lead to problems extending into adulthood, and these traumas are related to emotions such as self-disgust, self-compassion, and fear of compassion. This study aims to examine the mediating role of self-compassion and fear of compassion, as well as the moderating role of self-disgust, in the relationship between childhood trauma and emotional eating. To this end, a total of 536 participants aged 18-65 were recruited through social media. The participants completed the Demographic Information Form, the Turkish Emotional Eating Scale, the Childhood Trauma Questionnaire, the Self-Disgust Scale - Revised, the Fear of Compassion Scale, and the Self-Compassion Scale, in that order. For the mediation and moderation analyses, which are the primary focus of this research, Model 5 of the PROCESS Macro extension for SPSS, developed by Hayes (2018), was used. The mediating and moderating effects were tested using 5,000 bootstrapped samples within a 95% confidence interval (CI). The analyses revealed that the moderating effect of self-disgust and the indirect effect (mediating role) of self-compassion in this relationship were significant. In a second study, the mediating role of fear of compassion and the moderating role of self-disgust were also examined, and significant results were found. The moderating effect of self-disgust and the indirect effect (mediating role) of fear of compassion were found to be significant in the relationship between childhood trauma and emotional eating. The thesis also includes correlations and descriptive findings related to the variables, and all results are discussed in the light of the existing literature.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Psikoloji, Psychology
