İnsan hakları hukuku bağlamında yapay zeka sistemleri
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İzmir Bakırçay Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İnsan, en ilkel dönemlerden itibaren, hayatı kolaylaştıracak alet ve edevat icat edip, kullanmayı akıl edebilmiştir. Zaman içerisinde, basit anlamda aletler daha karmaşık mekanizmalara evrilmiş, makineler icat edilmiştir. Makinelerin bugün geldiği nokta ise yapay zeka evresidir. Günümüzde yaşantımızı pek çok alanda, dijital uygulamalardan yahut işleri bizim için kolaylaştıran makinelerden faydalanarak sürdürmeyi tercih ediyoruz. Teknoloji ile iç içe geçmiş yaşam, faydalarının yanında insan haklarına, insan onuruna, demokrasiye ve hukukun üstünlüğüne zarar verebilecek, birtakım sorunlara da sebep olabilir. Yapay zeka sistemlerinin kullanımına bağlı olarak ortaya çıkabilecek sorunların doğru biçimde tespiti, hukuki düzenlemelerin nihai amacını yerine getirebilmesi bakımından elzemdir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, gündeme gelebilecek sorun ve riskleri tespit edip yeni hukuk düzenlemelerine ilişkin çalışmalara katkı sağlamaktır. Çalışmanın kapsamı; AİHS ve Ek Protokollerinde yer alan haklar esas alınarak, yapay zeka sistemlerine ilişkin BM, OECD, AK, AB düzeyinde yapılan çalışmalar ve uluslararası bildiriler ile sınırlı tutulmuştur. Ayrıca çalışmada ele alınan sorunlar ve çözüm önerileri dar anlamda yapay zeka sistemleri baz alınarak değerlendirilmiştir. Çalışma öncelikle sorunları ve riskleri tespit etmeye odaklanır. Sonrasında ise devletin yükümlülüklerine ilişkin saptamalar ele alınmaktadır. Son olarak, saptamalara bağlı çözüm önerileri sunulmaktadır.
Since the most primitive times, human being have been able to invent and use tools and equipment to make life easier. Over time, simple tools evolved into more complex mechanisms and machines were invented. The point that machines have reached today is the artificial intelligence phase. Nowadays, we prefer to maintain our lives in many areas by utilizing of digital applications or machines that make things easier for us. Life intertwined with technology, in addition to its benefits, can also cause some problems that can harm human rights, human dignity, democracy and the rule of law. Correctly identifying the problems that may arise due to the use of artificial intelligence systems is essential for regulations to fulfill their ultimate purpose. Accordingly, the aim of working is to identify problems and risks that may arise and to contribute to studies on new regulations. The scope of the study is limited to the studies conducted at the UN, OECD, EC, EU levels and international declarations on artificial intelligence systems, based on the rights included in the ECHR and its Additional Protocols. In addition, the problems and solution suggestions discussed in the study were evaluated based on artificial intelligence systems in a narrow sense. The study primarily focuses on identifying problems and risks. Afterwards, determinations regarding the obligations of the state are discussed.Finally, solution suggestions based on the findings are presented.
Since the most primitive times, human being have been able to invent and use tools and equipment to make life easier. Over time, simple tools evolved into more complex mechanisms and machines were invented. The point that machines have reached today is the artificial intelligence phase. Nowadays, we prefer to maintain our lives in many areas by utilizing of digital applications or machines that make things easier for us. Life intertwined with technology, in addition to its benefits, can also cause some problems that can harm human rights, human dignity, democracy and the rule of law. Correctly identifying the problems that may arise due to the use of artificial intelligence systems is essential for regulations to fulfill their ultimate purpose. Accordingly, the aim of working is to identify problems and risks that may arise and to contribute to studies on new regulations. The scope of the study is limited to the studies conducted at the UN, OECD, EC, EU levels and international declarations on artificial intelligence systems, based on the rights included in the ECHR and its Additional Protocols. In addition, the problems and solution suggestions discussed in the study were evaluated based on artificial intelligence systems in a narrow sense. The study primarily focuses on identifying problems and risks. Afterwards, determinations regarding the obligations of the state are discussed.Finally, solution suggestions based on the findings are presented.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hukuk, Law
